Inleiding
Wanneer je op zoek bent naar psychische hulp, kom je al snel verschillende termen tegen zoals 'psycholoog', 'psychotherapeut' en soms zelfs 'psychiater'. Deze termen worden vaak door elkaar gehaald, maar er zijn duidelijke verschillen tussen deze hulpverleners. In dit artikel leggen we uit wat het verschil is tussen een psycholoog en een psychotherapeut, wat hun opleiding inhoudt en met welke klachten je bij wie terechtkunt.
Wat doet een psycholoog?
Een psycholoog is iemand die psychologie heeft gestudeerd aan de universiteit. Na een universitaire masteropleiding in bijvoorbeeld klinische psychologie, kunnen psychologen aan de slag in de geestelijke gezondheidszorg. Zij zijn gespecialiseerd in het onderzoeken en behandelen van psychische klachten met behulp van wetenschappelijk onderbouwde methoden, zoals cognitieve gedragstherapie.
Psychologen behandelen vaak klachten zoals angst, depressie, stress of relatieproblemen. Ze bieden kortdurende psychologische hulp en stellen diagnoses op basis van gesprekken en psychologische testen. Ze zijn geen artsen en mogen daarom geen medicatie voorschrijven. Een psycholoog hoeft geen aanvullende opleiding te hebben gevolgd na de master om al werkzaam te zijn, hoewel veel psychologen zich later specialiseren tot bijvoorbeeld GZ-psycholoog.
Wat doet een psychotherapeut?
Een psychotherapeut is altijd een BIG-geregistreerde zorgverlener die een aanvullende postdoctorale opleiding tot psychotherapeut heeft afgerond. Deze opleiding volgt meestal na de studie psychologie, orthopedagogiek of geneeskunde. De titel 'psychotherapeut' is wettelijk beschermd en vereist een intensieve specialisatie in psychotherapeutische behandelmethoden.
Een psychotherapeut helpt mensen met complexe en hardnekkige psychische problemen, zoals persoonlijkheidsstoornissen, ernstige depressies of langdurige trauma's. Vaak is de behandeling langduriger dan bij een psycholoog, en de aanpak is diepgaander. Psychotherapeuten mogen zelfstandig diagnoses stellen en behandelen, en mogen, afhankelijk van hun achtergrond, ook medicatie voorschrijven als zij arts zijn.
Wanneer ga je naar een psycholoog en wanneer naar een psychotherapeut?
Als je te maken hebt met lichte tot matige psychische klachten zoals stress, een burn-out of beginnende angstklachten, dan is een afspraak met een psycholoog vaak voldoende. Bij ingewikkeldere of langdurige klachten kan een psychotherapeut een betere keuze zijn. In de praktijk zal een huisarts of regiebehandelaar inschatten welke behandeling het meest geschikt is voor jouw situatie.
Verwijzing via de huisarts
In Nederland begin je meestal bij de huisarts, die bepaalt of je wordt doorverwezen naar de generalistische basis-GGZ of de specialistische GGZ. Bij de eerste vorm kom je vaak terecht bij een GZ-psycholoog, bij de complexere problematiek kan dit een psychotherapeut zijn. Let op: je hebt een verwijzing van de huisarts nodig voor vergoeding vanuit de basisverzekering.
Conclusie
Hoewel de termen psycholoog en psychotherapeut vaak door elkaar worden gebruikt, zijn er duidelijke verschillen in opleiding, behandelmethoden en type klachten die zij behandelen. Voor lichte tot matige klachten is een psycholoog meestal de juiste keuze, terwijl een psychotherapeut juist wordt ingeschakeld voor diepgaande en langdurige problematiek. Het is belangrijk om samen met je huisarts te kijken welke zorgverlener het beste bij je situatie past.