Waarom deze spellingverwarring vaak voorkomt
De Nederlandse taal zit vol met werkwoorden die mensen vaak verkeerd spellen. Een goed voorbeeld daarvan is het werkwoord 'veranderen'. Veel mensen twijfelen: moet je nu schrijven 'het is verandert' of 'het is veranderd'? De verwarring komt voort uit het feit dat de klank hetzelfde blijft, terwijl de spelling wél verandert afhankelijk van de grammaticale constructie. In dit artikel leggen we op een simpele manier uit wat de juiste spelling is en waarom.
Wanneer schrijf je 'veranderd'?
Het voltooid deelwoord
'Veranderd' is de juiste vorm als het gaat om het voltooid deelwoord. Dit gebruik je meestal in combinatie met een hulpwerkwoord zoals 'hebben' of 'zijn'. Bijvoorbeeld: "Hij is veel veranderd sinds zijn verhuizing" of "We hebben het plan veranderd na overleg." Het voltooid deelwoord eindigt bij regelmatige werkwoorden op een -d of een -t, afhankelijk van de stam en het 't kofschip-regeltje. Omdat de stam 'verander' eindigt op een medeklinker die niet in 't kofschip zit, schrijf je 'veranderd' met een -d.
Wanneer schrijf je 'verandert'?
De tegenwoordige tijd
'Verandert' schrijf je met een -t als het vervoegde werkwoord in de tegenwoordige tijd staat en bij het onderwerp 'jij', 'hij', 'zij' of 'het'. Bijvoorbeeld: "De situatie verandert snel" of "Hij verandert van mening." Hier zie je dat het gaat om een handeling die nu plaatsvindt. De vorm met -t is dus juist voor deze zinstructies.
Veelgemaakte fouten in het dagelijks gebruik
De fout ontstaat meestal wanneer mensen denken dat 'verandert' gebruikt kan worden in zinnen met 'hebben' of 'zijn'. Zoals in: "Hij is verandert". Dit is onjuist, omdat 'verandert' niet het voltooid deelwoord is. Ook andersom kom je fouten tegen zoals: "Hij veranderd zijn gedrag", terwijl dat 'verandert' moet zijn. Juist omdat de uitspraak hetzelfde is, wordt de fout vaak over het hoofd gezien.
Een handige tip om het verschil te onthouden
Een praktische manier om te testen wat je moet gebruiken, is door de zin om te vormen met andere werkwoorden zoals 'luisteren' of 'maken'. Zou je zeggen: "Hij is geluisterd"? Dat klinkt verkeerd, net als "Hij is verandert". Maar "Hij is veranderd" klinkt logisch, net zoals "Hij is gemaakt".
Samengevat
Gebruik 'veranderd' als je te maken hebt met het voltooid deelwoord en een hulpwerkwoord in de zin. Gebruik 'verandert' in de tegenwoordige tijd als het onderwerp 'hij', 'zij', 'het' of 'jij' is. Door goed te letten op de werkwoordstijd en het onderwerp, kies je altijd de juiste vorm.
