Wat is latency precies?
Als je online een video start, een website opent of een game speelt, wil je dat alles direct reageert. Toch zit er altijd een kleine vertraging tussen wat jij doet en wat er op je scherm gebeurt. Die vertraging heet latency. Latency is dus de tijd die een signaal nodig heeft om van jouw apparaat naar een server te gaan en weer terug.
Latency wordt meestal gemeten in milliseconden. Hoe lager dit getal, hoe sneller de verbinding reageert. Dit is iets anders dan downloadsnelheid. Een verbinding kan heel snel zijn in megabit per seconde, maar toch traag aanvoelen als de latency hoog is.
Het verschil tussen snelheid en latency
Veel internetproviders adverteren vooral met hoge snelheden. Dat klinkt indrukwekkend, maar zegt niet alles over hoe prettig je internet in de praktijk werkt. Downloadsnelheid bepaalt vooral hoe snel grote bestanden, zoals films of software, binnenkomen. Latency gaat juist over de directheid van de verbinding.
Bij online activiteiten waar veel interactie is, speelt latency een grotere rol dan snelheid. Denk aan videobellen, online gamen of het bedienen van een webapplicatie. Je kunt dan beter een iets lagere snelheid met lage latency hebben, dan een extreem hoge snelheid met een merkbare vertraging.
Wanneer merk je hoge latency?
Videobellen en online vergaderen
Bij videobellen hoor je soms een echo of reageert iemand net te laat op je vraag. Dat voelt onnatuurlijk en gesprekken lopen stroef. Dit komt vaak door een hogere latency. Je hersenen verwachten bijna directe reactie, en een kleine vertraging valt dan snel op.
Online gamen
Gamers kennen de term ping. Ping is eigenlijk een praktische meting van latency. Een hoge ping betekent dat jouw acties, zoals schieten, springen of sturen, later bij de server aankomen. Daardoor lijkt het alsof anderen je steeds te snel af zijn, ook al doe je alles goed.
Websites en webshops gebruiken
Zelfs bij het bezoeken van een simpele website merk je latency. Een pagina kan technisch gezien snel laden qua bestandsgrootte, maar toch traag voelen als elke klik steeds een fractie van een seconde vertraagd is. Bij webshops kan dat verschil maken tussen rustig doorwinkelen of geïrriteerd afhaken.
Waardoor ontstaat hoge latency?
Er zijn meerdere oorzaken voor hoge latency. De fysieke afstand tussen jou en de server speelt een rol. Een website in een ander werelddeel heeft bijna altijd meer vertraging dan een site in jouw eigen land. Ook de kwaliteit van je router, wifi-signaal en bekabeling kan impact hebben.
Daarnaast veroorzaakt drukte op het netwerk soms extra vertraging. Als veel mensen tegelijk in jouw buurt streamen of downloaden, moeten datapakketjes letterlijk wachten in de rij. Tot slot kunnen tussenstations, zoals verouderde netwerkapparatuur bij een provider, extra milliseconden toevoegen.
Wat kun je zelf doen om latency te verlagen?
Helemaal invloedloos ben je niet. Een bekabelde verbinding via een netwerkkabel is vaak stabieler en sneller dan wifi. Plaats je router centraal in huis en vermijd obstakels zoals dikke muren. Sluit onnodige apparaten of programma's af die continu data versturen, zoals downloads of cloudback-ups.
Ook het kiezen van een server dichter bij huis kan helpen. Veel online diensten bieden de mogelijkheid een regio te selecteren. Kies dan bij voorkeur voor een Europese of Nederlandse server. Merk je structureel veel vertraging, dan kan het lonen om je provider te vragen naar de kwaliteit en stabiliteit van hun netwerk.
Door beter te begrijpen wat latency is, kun je gerichter zoeken naar de oorzaak van traag internet. Het gaat dus niet alleen om hoe snel je verbinding is, maar vooral om hoe snel hij reageert.
